Thuisonderwijs is een bijzondere onderwijsvorm waarbij ouders (of verzorgers) weloverwogen de keuze maken het onderwijs aan hun kinderen zelf op zich te nemen en niet aan een school te delegeren. Ouders creëren een inspirerende en sociale leeromgeving, waarbinnen individueel maatwerk vooropstaat. Ze pakken dat grondig aan, door zich in te lezen en regelmatig samen met andere thuisonderwijzers af te spreken voor sociale en leerzame activiteiten. Het is dus niet hetzelfde als ‘niet naar school gaan’, maar vereist veel tijd en inzet van kinderen en ouders.

Individueel ingerichte lesmethode

Er bestaan veel verschillende vormen van thuisonderwijs. Sommige gezinnen gebruiken dezelfde materialen als op school. Andere thuisonderwijzers kiezen voor projectmatig leren, meer ervaringsgericht werken of natuurlijk leren. Er zijn vele variaties en combinaties mogelijk en ouders kunnen kiezen voor een manier van werken die het beste past bij de leerstijl van hun kind. Daarbij kunnen ze gebruikmaken van een ruim aanbod aan lesmaterialen en bronnen die beschikbaar zijn via internet, afstandsonderwijs, schoolmethodes, (ervarings)deskundigen, familieleden en netwerken van thuisonderwijzers.

Effectieve onderwijsvorm

Thuisonderwijs is een innovatieve onderwijsvorm die bewezen effectief is gebleken uit diverse onderzoeken in binnen- en buitenland. Vergeleken met kinderen die schoolonderwijs volgen, lopen kinderen die thuisonderwijs krijgen gelijk op of lopen zij zelfs (deels) voor in hun schoolvorderingen en sociaal-emotionele ontwikkeling. Ze halen vergelijkbare of hogere scores bij toetsen, en zijn vaak sociaalvaardiger en rijper. Daarnaast passen zij zich makkelijk aan bij de overgang naar studeren en blijft de leermotivatie bij hen op peil, of neemt deze zelfs toe.

Het succes van thuisonderwijs als onderwijsvorm komt onder andere voort uit de flexibiliteit en effectiviteit van een-op-eenonderwijs. Door de individuele begeleiding kunnen ouders het onderwijs aanpassen aan het tempo en de leerstijl van hun kinderen. Bovendien biedt de thuissituatie natuurlijk een rustige, gevarieerde en stabiele leeromgeving.

Samen uit, samen thuis

Regelmatige excursies, onder meer in de natuur, bibliotheek, speeltuinen, workshops en musea maken deel uit van een typisch thuisonderwijsprogramma. Thuisonderwijskinderen treffen andere kinderen tijdens muziek-, kunst- of sportactiviteiten, in de buurt of bij bijeenkomsten en uitjes met andere thuisonderwijsgezinnen. De thuisonderwijzers in Nederland vormen een actieve groep die kennis, ervaring en bronnen met elkaar deelt. De meeste gezinnen die thuisonderwijzen komen op regelmatige basis samen door het hele land. Steden als Amsterdam, Haarlem, Utrecht, Leiden en Nijmegen hebben hun eigen fora en evenementen.

Leergierige kinderen én ouders

Thuisonderwijzers zijn van nature vaak zelf leergierige en breedgeoriënteerde volwassenen, die zich verdiepen in diverse en nieuwe leermethodes. Voor deze ouders is het bieden van een-op-eenonderwijs aan hun kinderen een natuurlijk vervolg op het leerproces dat zij in de eerste levensjaren van hun kinderen hebben begeleid. Dankzij de flexibiliteit van thuisonderwijs kan steeds worden afgestemd op de behoeftes van het kind, en door aan te sluiten bij de (veranderende) interesse blijft het leren leuk.

Is thuisonderwijs iets voor iedereen?

In Nederland krijgen ruim 2000 kinderen thuisonderwijs. Thuisonderwijs is geen standaardvorm van onderwijs en het vraagt veel van de ouders. Zij maken keuzes op financieel gebied, in carrièreplanning en in tijdsbesteding, waardoor thuisonderwijs mogelijk wordt. Gezinnen die kiezen voor thuisonderwijs zijn terug te vinden in alle lagen van de bevolking. Over de keuze voor thuisonderwijs wordt niet lichtzinnig gedacht. In de meeste gevallen doen ouders al lang voordat hun kind de leerplichtige leeftijd bereikt gedegen vooronderzoek, en bouwen zij zorgvuldig hun kennis op over benodigdheden en mogelijkheden.