Begin juni is er een wetsvoorstel gepubliceerd door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Kinderen die naar school zijn geweest, mogen volgens dit voorstel nog steeds niet overstappen naar thuisonderwijs en thuisonderwijs op grond van richtingbezwaren (levensovertuiging) wordt met dit voorstel voor veel gezinnen onmogelijk gemaakt. 

Het thuisonderwijsveld is bij de totstandkoming van het voorstel enkel geïnformeerd. Wij betreuren het dat thuisonderwijs ondanks het veelbelovende regeerakkoord nog steeds geen plaats krijgt in het Nederlandse onderwijsbestel.

De Nederlandse Vereniging voor Thuisonderwijs (NVvTO) pleit al jaren voor het mogelijk maken van thuisonderwijs voor alle kinderen, in combinatie met een daarop toegesneden toezicht dat de kwaliteit van het thuisonderwijs bevordert. Helaas doet dit wetsvoorstel geen van beide.

Thuisonderwijs biedt kansen, ook voor duizenden thuiszitters, hoogbegaafden en andere kinderen die vastlopen in het schoolsysteem. Het zou een verrijking zijn als thuisonderwijs ook na schoolgang mogelijk zou zijn. Het is in de huidige wet bovendien heel typisch dat je alleen een geldig beroep kunt doen op vrijstelling zolang je kind nog niet is ingeschreven op school.

Dit nieuwe wetsvoorstel regelt geen thuisonderwijs, maar voegt alleen maar eisen toe aan de bestaande regels rondom de vrijstellingsregeling (richtingbezwaar):

• Er zijn verplichte huisbezoeken, waardoor ouders worden gedwongen om te kiezen tussen het recht op privacy en het recht op het verzorgen van thuisonderwijs.
• Kindgericht onderwijs geven wordt praktisch onmogelijk gemaakt, onder andere door een vastgelegd leertraject, een voertaaleis (die buitenlandse lesmethodes beperkt) en verplichte toetsen. De eerste toets zou zelfs al op 6(!)-jarige leeftijd moeten plaatsvinden.
• Kinderen mogen geen onderwijs meer krijgen van familie, vrienden of ingehuurde specialisten.
• Expats en mensen die niet vloeiend zijn in Nederlands, kunnen geen thuisonderwijs meer geven vanwege een strenge taaleis (3F/B2).

Wat houdt het voorstel in het kort in?

Thuisonderwijs blijft alleen mogelijk voor gezinnen met richtingsbezwaren waarvan de kinderen niet eerder naar school zijn geweest. In het huidige regeerakkoord is opgenomen dat thuisonderwijs  in de wet zou worden opgenomen. Daarmee zou ook schoolgaande kinderen de kans geboden worden om thuisonderwijs te krijgen. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) heeft dit echter op een andere manier uitgewerkt. Het nieuwe wetsvoorstel bevat alleen maar extra regels, waardoor zelfs minder gezinnen beroep kunnen doen op het recht op vrijstelling op basis van hun levensovertuiging. 

Om voor vrijstelling in aanmerking te komen moeten ouders én hun 4-jarige kind een verplicht gesprek met de leerplichtambtenaar voeren, ouders moet kunnen aantonen dat hun Nederlands op niveau is en moeten een onderwijsplan indienen. Op 12 jarige-leeftijd volgt nogmaals een gesprek tussen ouders, het kind en de leerplichtambtenaar.

Het onderwijs moet in het Nederlands gegeven worden, op een vaste locatie in Nederland en toewerken naar de kerndoelen. Elk jaar moet er een onderwijsplan ingediend en gevolgd worden. Er worden op 6- en 9-jarige leeftijd minimaal toetsen Nederlands en rekenen afgenomen, de eindtoets basisonderwijs is verplicht en er moet een leerlingvolgsysteem bijgehouden worden.

Ouders moeten kunnen aantonen dat naast hun Nederlandse taalvaardigheid hun pedagogisch-didactische bekwaamheid voldoende is en dat zij dit onderhouden.

De inspectie houdt toezicht op bovenstaande door in het eerste jaar en daarna minimaal elke 4 jaar een verplicht huisbezoek af te leggen. Bij het niet naleven of niet kunnen aantonen van bovenstaande, wordt er geen vrijstelling verleend of wordt de verleende vrijstelling ingetrokken. Kinderen die onder toezicht staan of komen te staan kunnen geen thuisonderwijs krijgen.

De grootste bezwaren in het kort:

1. Wij willen dat iedereen de vrijheid heeft om de onderwijsvorm te kiezen die het beste bij hun kind past. Niet afhankelijk van geloofs- of levensovertuiging, en óók als je er pas na schoolgang achterkomt dat thuisonderwijs beter past dan schoolonderwijs.
   
2. Dit wetsvoorstel is erg sturend, waardoor het niet aansluit bij de flexibele en kindgerichte onderwijsvorm die thuisonderwijs eigen zijn. Bovendien worden bijzonder veel toetsen geëist voor een 1-op-1 onderwijs, namelijk bij 6, 9 en 12 jaar.
   
3. Doordat dit wetsvoorstel gebaseerd is op vrijstelling op basis van richtingbezwaar, wordt er voorbij gegaan aan de kansen die thuisonderwijs kan bieden aan nieuwe oplossingen voor thuiszitters, hoogbegaafden of andere kinderen die er baat bij zouden kunnen hebben.
4. En natuurlijk staan wij thuisonderwijzers voor goed onderwijs. Wij vinden dan ook dat de kwaliteit van het onderwijs centraal moet staan, niet de kwaliteit van de ouders, de locatie of de voertaal.

Draag jij thuisonderwijs een warm hart toe?

Schrijf een reactie en laat van je horen! De internetconsultatie is inmiddels gesloten, maar door meer te lezen en te delen over thuisonderwijs wordt ook de mening van anderen gevormd.

Je kan je ook aansluiten bij onze vereniging (als je thuisonderwijs geeft, hebt gegeven of wil gaan geven) of anders kun je donateur worden. Ook dat helpt, omdat we dan als grote groep makkelijker elkaar weten te vinden!